Szlak Orlich Gniazd – co warto zobaczyć?

Jeden z najciekawszych i najpiękniejszych szlaków w Polsce!

Na pytanie co polecam w Polsce południowej, jedną z propozycji jest zawsze Szlak Orlich Gniazd! To bez wątpienia jeden z najpiękniejszych i najciekawszych szlaków w Polsce. Znajdzie się tu coś zarówno dla miłośników historii jak i natury. Odnajdą się też kolarze jak i piechurzy, a nawet nasi czworonożni przyjaciele! Jak więc widzicie, możliwości jest wiele, dlatego Orle Gniazda cieszą się tak dużym zainteresowaniem! Rozciągają się one na terenie aż dwóch województw: Małopolskiego i Śląskiego, łącząc Kraków i Częstochowę. Szlak liczy ok. 163 km i wielokrotnie był zmieniany i dopasowywany tak, aby poprowadzić turystów przez najatrakcyjniejsze krajobrazowo tereny Jury Krakowsko-Częstochowskiej. Pierwsze wytyczenie szlaku zaproponował w 1927 r. w czasopiśmie „Ziemia” Stanisław Leszczycki. Kolejny projekt ogłosił w 1948 r. znany turysta i krajoznawca Kazimierz Sosnowski. Od tamtej pory szlak ulegał jeszcze kilkukrotnym modyfikacjom, ale najważniejsze obiekty i miejsca pozostają bez zmian. W tym wpisie pokaże Wam właśnie te najciekawsze miejsca oraz te, które mam w planach jeszcze odwiedzić. Mam to szczęście, że mieszkam na południu Polski, więc mogę sobie pozwolić na spontaniczne wypady w celu uzupełnienia wiedzy! 🙂 Szlak Orlich Gniazd – co warto zobaczyć? Zapraszam!

Kwestie Organizacyjne

Szlak Orlich Gniazd zwiedzam w tym (ale zwiedzałam też w zeszłym) roku na raty. Mam to szczęście, że mieszkając w Krakowie mogę organizować sobie weekendowe wypady. Mimo to,  w jeden weekend zdecydowaliśmy się na nocleg, a naszą bazą był Hotel Ostaniec. To bardzo dobry obiekt, który mogę Wam polecić z całego serca. Udało nam się nawet przenieść rezerwację (pomimo, że na bookingu nie było takiej możliwości) dzwoniąc do obiektu z prośbą o przesunięcie pobytu na następny weekend z powodu złej pogody. Orle Gniazda zwiedzamy samochodem. Komunikacja Miejska tutaj odpada, więc jeśli samochód też nie wchodzi w grę, to zostaje rower albo piesza wędrówka! 🙂

Szlak Orlich Gniazd – co warto zobaczyć? Zamek w Olsztynie!

Zwiedzanie rozpoczynamy od zamku w Olsztynie koło Częstochowy! To prawdziwa perełka i bez wątpienia jeden z moich ulubionych zamków! Orle Gniazda nie bez powodu budowane były na jurajskich ostańcach, które wykorzystywano jako naturalne umocnienia obronne zamku. Wspaniale widać to na majestatycznym Olsztynie, który od zarania dziejów budził zachwyt wśród miejscowych. Jego rozmiar świadczy o dużym znaczeniu warowni, co potwierdzają liczne wizyty władców Polski. W 2006 roku zamek obchodził 700-lecie, bo już w 1306 roku pojawiła się pierwsza oficjalna wzmianka. Dotyczyła ona jednak czasów odleglejszych, więc uważa się, że zamek istniał już pod koniec XIII wieku. Więcej o Zamku w Olsztynie możecie przeczytać w dedykowanym wpisie.

Szlak Orlich Gniazd – co warto zobaczyć? Zamek w Siewierzu!

Zamek biskupi w Siewierzu to obiekt, który pomijamy w naszej trasie. Niestety, zapomnieliśmy o nim i chyba nie tylko my. To wciąż mało popularne miejsce, które dopiero niedawno odsłoniło przed nami swoją historię. Prowadzone tu badania archeologiczne ujawniły, że zamek jest znacznie starszy niż pierwotnie sądzono i powstał w XIV, a nie XV wieku. Budowlę wykupił biskup krakowski Zbigniew Oleśnicki, a po kilkuletnim sporze z innymi książętami śląskimi, biskupi krakowscy, przyjęli świecki tytuł książąt siewierskich. Księstwo Siewierskie stało się prawie niezależnym organizmem politycznym z własnym wojskiem, sejmem, monetą i sądem. Zamek zaczął pełnić rolę administracyjnej i politycznej siedziby Księstwa Siewierskiego. Dziś niewiele po nim zostało, co nie oznacza, że nie warto tu podjechać i przyjrzeć mu się z bliska.

Szlak Orlich Gniazd – co warto zobaczyć? Zamek w Mirowie!

Zamek w Mirowie to moim zdaniem najpiękniej położone ruiny ze Szlaku Orlich Gniazd. Otaczająca je soczysta zieleń i wapienne ostańce nadają niepowtarzalny klimat, stwarzając tym samym wymarzoną scenerię do fotografii. To stosunkowo mały obiekt, który podlegał prawdopodobnie pobliskim Bobolicom. Podobnie jak inne Orle Gniazda, zamek w Mirowie powstał w drugiej połowie XIV wieku na zlecenie Kazimierza Wielkiego. Jego historia jest dość krótka, bo już w czasie panowania Sobieskiego zamek nie nadawał się do zamieszkania. Ta sytuacja zmieniła się całkiem niedawno, bo od 2019 roku trwają prace remontowe, które mają doprowadzić Mirów do wyglądu sąsiednich Bobolic. Więcej o Mirowie przeczytacie tutaj.

Szlak Orlich Gniazd – co warto zobaczyć? Zamek w Bobolicach!

Odkąd Bobolice odrodziły się niczym Feniks z popiołów, zrobiło się o nich głośno nie tylko w Polsce, ale i w Europie. Z mało komu znanej ruiny powstał zamek, który stał się tematem licznych sporów. Z jednej strony cieszymy się, że odbudowaliśmy piękny, historyczny obiekt, z drugiej kłócimy się o jego zbyt wyidealizowany wygląd, który nijak ma się do średniowiecznych budowli. Oczywiście każda ze stron ma trochę racji, bo z jednej strony taki obiekt na pewno będzie generował większe zyski i stanowi też o prestiżu tego miejsca, z drugiej zrobiła nam się tu straszna komercha. Zamek niewielki i co prawda sfinansowany z prywatnych rąk, ale zwiedzanie za ponad 20 zł? I żeby go jeszcze zobaczyć z bliska też trzeba zapłacić… To nie jest też tak, że ja bym wszystko za darmo chciała, ale wydaje mi się, że ceny powinny być bardziej przystępne tak żeby dobra kulturowe były dostępne na szeroką skalę. W kwestii odbudowy powiem tylko, że ja się cieszę z nowych Bobolic. A dlaczego? Możecie o tym poczytać we wpisie poświęconym Bobolicom! 🙂

Szlak Orlich Gniazd – co warto zobaczyć? Zamek Bąkowiec w Morsku! 

Ruiny zamku rycerskiego „Bąkowiec” pochodzącego z XIV–XV w. znajdują się na terenie wypoczynkowego ośrodka „Morsko Plus”. Na szczęście można się tu dostać bez większego problemu, ale z zamku niewiele zostało. Co ciekawe, na pierwszy rzut oka wygląda jak wielka bryła kamiennego ostańca. To dość tajemniczy zamek, o którym niewiele wiadomo. Nie znamy też dokładnej daty powstania, a pierwsze oficjalne wzmianki pochodzą z roku ok. 1390. Nie ma tu co zwiedzać, ale jeśli byliście przed chwilą w Mirowie i Bobolicach, to nie zaszkodzi na chwilę podjechać do Morska.

Szlak Orlich Gniazd – co warto zobaczyć? Pałac w Pilicy! 

Niestety nie zdecydowaliśmy się też podjechać do Pałacu w Pilicy, który znajduje się na Szlaku Orlich Gniazd. Ten przepiękny budynek straszy po dzień dzisiejszy, pomimo że miał być odbudowany. Szkoda, bo potencjał jest tutaj ogromny, a pałac musiał być kiedyś naprawdę piękny! Około 1610 r. kasztelan oświęcimski Wojciech Padniewski wzniósł ów późnorenesansową rezydencję w stylu włoskim i przeniósł się do niej z nieodległego zamku w Smoleniu. Z czasem obiekt przechodził z rąk do rąk. W 1945 r. pałac przeznaczono na dom dziecka dla dziewcząt, a w latach 80. XX w. zakładu poprawczego dla młodzieży. Na początku lat 90-ych XX wieku pałac wykupiła znana historyczka Barbara Piasecka Johnson i rozpoczęła prace remontowe. Nie trwały one długo, gdyż wkrótce swe roszczenia zgłosili potomkowie ostatnich właścicieli, którym pałac został odebrany. Dodatkowo w 1994 r. Sąd Okręgowy w Katowicach uznał, że akt notarialny sprzedaży jest nieważny, ponieważ na sprzedaż nie wyraził zgody Minister Kultury. Postępowanie odwoławcze w tej sprawie nie zakończyło się aż do śmierci Piaseckiej-Johnson w kwietniu 2013 r. Choć od tego czasu minęło już całkiem sporo czasu, Pałac w Pilicy nadal pozostaje tylko romantyczną ruiną.

Szlak Orlich Gniazd – co warto zobaczyć? Zamek Pilcza w Smoleniu!

Pomimo licznych prac archeologicznych, historia tego miejsca wciąż nie jest do końca znana. Pewnym jest, że pierwszy zamek warowny powstał tak jak większość Orlich Gniazd w XIV wieku. Budowę warowni rozpoczął prawdopodobnie wojewoda sandomierski Otton z Pilczy lub jego ojciec. Znacznie ciekawszą postacią jest jednak jego córka Elżbieta, która w wieku 45 lat poślubiła Władysława Jagiełłę w 1417 roku. Dziwna to była miłość i nie podobała się ona możnym, którzy nie szczędzili słów krytyki pod adresem Elżbiety. Nie długo nacieszyli się małżeństwem, które przerwała śmierć Elżbiety w 1420 roku. Po jej śmierci zamek przechodził do kolejnych rodzin, aż do czasów rozbiorów. Austriacy nakazali wówczas częściową rozbiórkę w celu uzyskania budulca. W latach 50-ych zabezpieczono zamek jako trwałą ruinę, ale nie uchroniło go to przed dalszym niszczeniem. Kilkanaście lat temu pod naporem śniegu okoliczne drzewa przewróciły się na zachodni narożnik zamku, który uległ zniszczeniu. Dziś niewiele się zmieniło. Choć zamek stoi na wysokim wzniesieniu, trudno go zauważyć pośród gęsto porośniętego pagórka.

Szlak Orlich Gniazd – co warto zobaczyć? Zamek w Bydlinie!

Nieopodal Smolenia znajduje się jeszcze jeden ciekawy i jakże intrygujący obiekt – ruiny Zamku w Bydlinie. Choć słowo zamek, może być trochę na wyrost, gdyż niektórzy uważają, że ruina była tak naprawdę świątynią, a nie zamkiem. Pierwsze wzmianki na temat zamku sięgają końca XIV w. Na wysokim, skalistym wzgórzu wzniesiono wtedy warownię – wieżę obronną. Swoją pierwotną funkcję pełniła przez około dwieście lat. W XVI wieku budynek przeszedł na własność Firlejów, którzy przebudowali zamek na kościół. Dziś niewiele z niego zostało, ale myślę, że warto zajrzeć i zobaczyć.

Szlak Orlich Gniazd – co warto zobaczyć? Ogrodzieniec!

Ogrodzieniec to zamek, którego nikomu nie trzeba przedstawiać, szczególnie po premierze Netflixowego Wiedźmina. Potężna warownia to jeden z najchętniej odwiedzanych zamków na szlaku, a pobliskie atrakcje sprawiają, że można tu spędzić nawet cały dzień. Zamek leży na najwyższym wzniesieniu Jury Krakowsko-Częstochowskiej – Górze Zamkowej wznoszącej się na 515,5 m n.p.m. Historia tego miejsca rozpoczyna się już prawdopodobnie za czasów Bolesława Krzywoustego, za panowania którego powstały pierwsze umocnienia. Przypuszcza się jednak, że zostały zniszczone podczas najazdu tatarskiego w 1241 roku. Dopiero Kazimierz Wielki postawił murowany obiekt wchodzący w skład Szlaku Orlich Gniazd. Dalsza historia przypomina losy pozostałych Orlich Gniazd, które dość szybko zmieniały swoich właścicieli. Więcej o Ogrodzieńcu przeczytacie w dedykowanym wpisie.

Szlak Orlich Gniazd – co warto zobaczyć? Gród Birów!

Wchodząc na teren zamku Ogrodzieniec, dostaniecie propozycje zakupu wspólnego biletu wraz z Grodem Birów. Warto skorzystać z tej okazji i podjechać do pobliskiej osady. Bytność człowieka w tym rejonie szacuje się nawet do 30 tysięcy lat wstecz. Gród zamieszkiwany był w różnych okresach. Znaleziono tu także ślady kultury łużyckiej oraz potwierdzono, że wzgórze zamieszkiwane było w okresie późnorzymskim (II – V w n.e.). Rekonstrukcja grodu pochodzi natomiast z ostatniego okresu osadnictwa osady, czyli z XIII-XIV wieku. Naukowcy twierdzą, że w czasie walk Władysława Łokietka z Czechami gród został spalony, a pozostali przy życiu mieszkańcy przenieśli się już na stałe do pobliskiego Ogrodzieńca. 

Szlak Orlich Gniazd – co warto zobaczyć? Pustynię Błędowską!

Na terenie Parku Krajobrazowego Orlich Gniazd znajduje się jeszcze jedno szalenie ciekawe miejsce – Pustynia Błędowska! Nazwa Pustynia nie oznacza jednak pustyni w sensie typowo geograficznym, a służy podkreśleniu wyjątkowości terenu i krajobrazu, którego nie spotkamy w żadnym innym zakątku Polski. To największy w naszym kraju obszar lotnych piasków (około 33 km²) o podłożu antropogenicznym. Przyczyniła się do tego intensywna wycinka drzew oraz pobór wód gruntowych. Na terenach, gdzie podłoże stanowią żwiry i piaski, doprowadziło do powstania pustyni. Miejsce wykorzystywane było jako poligon, ale obecnie tylko część pustyni służy do ćwiczeń wojskowych. Co ciekawe, z czasem pustynia zaczęła zarastać i znacznie się skurczyła. Pomimo, że ma ona genezę antropogeniczną postanowiono ją utrzymać poprzez karczowanie sukcesywnie zarastających drzew. 

Szlak Orlich Gniazd – co warto zobaczyć? Zamek w Będzinie!

Nie do takich klimatów przyzwyczaiły nas Orle Gniazda, ale nie może być przecież zbyt nudno! Zamek w Będzinie w przeciwieństwie do pozostałych obiektów położony jest niemal w centrum miasta! Niektórzy mieszkańcy bloków mają widok na zamek, a z zamku widać natomiast kursujące tramwaje. Niby nic nadzwyczajnego, bo przecież tyle zamków mamy w miastach, ale nie w przypadku Orlich Gniazd! To chyba jedyny taki okaz w tym zestawieniu. Zamek w Będzinie podobnie jak pozostałe obiekty ze Szlaku Orlich Gniazd powstał w połowie XIV wieku za panowania Kazimierza Wielkiego. Jednak historia tego miejsca sięga znacznie wcześniej. Już w IX pojawił się tutaj pierwszy gród, który z czasem się umacniał i rozrastał. Pierwsze wzmianki o warownej budowli pochodzą już z 1349 roku, ale przyjmuje się, że zamek był już wtedy w pełni wybudowany. Jego budowa była ściśle związana z utratą Śląska na rzecz Czechów. Zamek powstał przy granicy obydwu tych państw i miał chronić Polskę przed nieprzyjacielskimi najazdami. Więcej o Będzinie przeczytacie w dedykowanym wpisie!

Szlak Orlich Gniazd – co warto zobaczyć? Zamek w Rabsztynie!

Zamek w Rabsztynie to największy obiekt, który świadomie pominęliśmy podczas zwiedzania. Niestety jest on aktualnie w remoncie i można go tylko zobaczyć z zewnątrz. Postanowiliśmy więc, że wstrzymamy się z wizytą w tym miejscu do czasu zakończenia prac. 

Zamek znajduje się na Wzgórzu Rabsztyńskim (447,5 m), którego nazwa pochodzi z niem. Rabestein – pol. krucza skała. Pierwsze wzmianki o tym miejscu pochodzą już z XIII w., kiedy Rabsztyn był jeszcze budowlą drewnianą. Dopiero czasy Kazimierza Wielkiego zmieniły zamek w budowle warowną. Został zniszczony w czasie Potopu Szwedzkiego i dopiero w ostatnich latach rozpoczęto rekonstrukcje Rabsztyna.

Szlak Orlich Gniazd – co warto zobaczyć? Zamek Lipowiec!

Zamek Lipowiec znajduje się w miejscowości o tej samej nazwie na Górze Zamkowej (362 m n.p.m.). Badacze nie wiedzą kiedy dokładnie powstał, ale pierwsza wzmianka o tym miejscu pochodzi z XIII wieku. Przez długi okres należał do krakowskich biskupów, ale w XV wieku służył głównie jako więzienie. Przetrzymywano w nim zwolenników reformacji, w tym także profesorów Akademii Krakowskiej. Ten stan rzeczy utrzymywał się do I połowy XVII wieku kiedy to zamek strawił pożar. Odbudowano powstałe w nim zniszczenia, ale obiekt nie nadawał się już na rezydencję. Największy upadek rozpoczął się po Potopie Szwedzkim – zamek nigdy już nie odzyskał dawnej rangi. Dość szybko przejął go skarb Państwa bo już w 1760 roku. Przez kolejne 200 lat niewiele się tutaj działo i dopiero w ubiegłym wieku w latach 60-ych przeprowadzono prace konserwatorskie i udostępniono zamek turystom. Więcej o Lipowcu przeczytacie tutaj.

Szlak Orlich Gniazd – co warto zobaczyć? Zamek Tenczyn w Rudnie!

Zamek Tenczyn to także jeden z moich ulubionych obiektów. Całkiem nieźle zachowana budowla znajduje się na stożku… wulkanicznym! To dość oryginalne położenie, ale jakże malownicze. Pierwsze wzmianki o Zamku Tenczyn pochodzą już z początku XIV wieku. Początkowo wybudowano tu drewnianą budowlę, którą z czasem zaczęto rozbudowywać i nadawać jej charakter obronny. W 1461 r. przez blisko rok na zamku w Rudnie mieszkał Jan Długosz. Około połowy XVI w. często na zamku bywali: Mikołaj Rej, Jan Kochanowski,  oraz inne ważne postaci polskiego odrodzenia. Tenczyn był aż dwukrotnie spalony: po raz pierwszy w trakcie Potopu Szwedzkiego, a po raz drugi w XVIII wieku w wyniku uderzenia pioruna. Przez długi okres nikt nie interesował się tym miejscem i dopiero od 2009 roku rozpoczęto prace zabezpieczające pozostałości, które trwają do tej pory. Więcej o Tenczynie możecie przeczytać tutaj.

Szlak Orlich Gniazd – co warto zobaczyć? Dolina Mnikowska!

Podobnie jak Zamek Tenczyn i Lipowiec, Dolina Mnikowska stanowi część Tenczyńskiego Parku Krajobrazowego. To przepiękny wąwóz otoczony jurajskimi wapieniami, którego głębokość sięga nawet 80 metrów. Można tu znaleźć 17 jaskiń, a niektóre z nich noszą ślady zamieszkania przez ludzi w czasach prehistorycznych. W środkowej części rezerwatu znajduje się ogromny ołtarz z dużym naskalnym obrazem Matki Boskiej Skalskiej. W 1952 do doliny dotarł Karol Wojtyła podczas jednej ze swoich wycieczek. Dla upamiętnienia tego wydarzenia co roku w niedzielę najbliższą rocznicy tej wizyty odprawiana jest tutaj msza święta.

Szlak Orlich Gniazd – co warto zobaczyć? Zamek w Korzkwi!

Ten zamek także pochodzi z XIV wieku, a jego właściciele zmieniali się jak w kalejdoskopie. Co ciekawe, Korzkiew nie padła łupem Szwedów, ale i tak w XIX wieku zamek popadł w ruinę. Od 1997 r. jego właścicielem jest architekt Jerzy Donimirski, który podjął się odnowienia i odbudowy zamku. Zgromadziwszy wokół siebie zespół ekspertów z typową dla polskiej szlachty fantazją rozpoczął przekształcanie zamku w luksusowy hotel wraz z salami bankietowymi. Plany są dość ambitne, a kiedy wszystko będzie już gotowe, to chętnie pojadę zobaczyć jak to wszystko wygląda. Więcej o Korzkwi możecie przeczytać na oficjalnej stronie zamku.

Szlak Orlich Gniazd – co warto zobaczyć? Ojcowski Park Narodowy!

Najpiękniejsze miejsce na Szlaku Orlich Gniazd? Ojcowski Park Narodowy! Bez dwóch zdań! Kumulacja zamków i wspaniałych okoliczności przyrody! Kumulacja, bo na terenie Parku znajdują się aż dwa zamki: Zamek w Ojcowie i Zamek w Pieskowej Skale, z czego ten drugi to najlepiej zachowany obiekt na Szlaku Orlich Gniazd. Okoliczności Przyrody, to przede wszystkim wspaniałe formacje skalne na terenie parku, tj. Brama Krakowska, Rękawica, Maczuga Herkulesa itp. Nie brak też tajemniczych jaskiń, w których można znaleźć aż 17 z 25 gatunków nietoperzy w Polsce, najstarsze ślady bytności człowieka w Polsce, a nawet usłyszeć legendy według których to Władysław Łokietek mieszkał w jednej z jaskiń ukrywając się przed złym królem czeskim Wacławem II. 😉 Na dodatek, większość tych atrakcji można podziwiać z psiakiem. No uwielbiam! Więcej o Ojcowie możecie przeczytać tutaj! 🙂

Szlak Orlich Gniazd – co warto zobaczyć? Podkrakowskie Dolinki!

Ciekawym uzupełnieniem Szlaku Orlich Gniazd może być Park Krajobrazy Dolinki Krakowskie! Składa się z jarowych dolin położonych na Wyżynie Krakowsko-Częstochowskiej usłanych potokami i dolinami z formami rzeźby krasowej. To niezwykle malowniczy obszar, do którego Krakowianie chętnie uciekają nie tylko na spacer, ale też na wspinaczkę! Dolinek jest tak dużo, że sama nie zdążyłam jeszcze wszystkich zwiedzić, ale jak mi się już to uda, to na pewno przygotuje dla Was specjalny wpis z tego miejsca. A oto lista dolinek:

• Wąwóz Podskalański
• Dolina Kluczwody

 

• Dolina Bolechowicka 

• Dolina Kobylańska 

• Dolina Będkowska 

• Dolina Szklarki 

• Dolina Racławki 
• Dolina Eliaszówki

• Dolina Czernki
• Dolina Miękini 

Szlak Orlich Gniazd – co warto zobaczyć? Bielańsko-Tyniecki Park Krajobrazowy!

Jeśli jesteście już blisko Krakowa, a wciąż macie trochę czasu do zagospodarowania, to kolejnym ciekawym dodatkiem do standardowej trasy może być Bielańsko-Tyniecki Park Krajobrazowy! Jego nazwa wywodzi się od dwóch klasztorów położonych na terenie parku: Klasztoru Ojców Kamedułów na Bielanach oraz Opactwa Ojców Benedyktynów w Tyńcu. To właśnie one stanowią największą atrakcję tego regionu, choć warto też pamiętać o innych! Tuż obok Opactwa Benedyktyńskiego znajduje się tajemniczy pałac w Piekarach wybudowany w XIX wieku przez rodzinę Żeleńskich. Do dziś nie może się doczekać remontu. Na fanów leśnych wycieczek czekają natomiast aż 4 rezerwaty przyrody wraz z jurajskimi skałkami!

Szlak Orlich Gniazd – co warto zobaczyć? Zamek Królewski na Wawelu!

Szlak Orlich Gniazd kończy się (lub zaczyna) w moim ukochanym, rodzinnym Krakowie. To właśnie tutaj wszystko się zaczęło tysiące lat temu. Na wawelskim wzgórzu narodziły się początki polskiej państwowości. Najważniejszy zamek na Wyżynie Krakowsko-Częstochowskiej był siedzibą książęcą jeszcze na długo przed powstaniem państwa polskiego. Pierwsi Piastowie osiedlili się tutaj na początku X wieku, ale to dopiero Władysław Łokietek i Kazimierz Wielki nadali mu odpowiednią rangę i świetność, która trwała aż do momentu, w którym przeniesiono stolicę do Warszawy. Dziś zamek znów jest dumą nie tylko Krakowian, ale i całej Polski. Opowiem Wam o nim więcej przy innej okazji, a teraz idźcie pozwiedzać wzgórze wawelskie! 🙂

To już wszystko co dla Was przygotowałam i jestem niesamowicie dumna z tego wpisu. Przygotowałam dla Was aż 21 propozycji, które warto zobaczyć na Szlaku Orlich Gniazd, ale to i tak nie wszystko! Wiele pomniejszych (być może niesprawiedliwe) miejsc pominęłam, nie widziałam, bądź nie znam. Ale jako mieszkanka tego regionu, obiecuje, że jak tylko znajdę coś jeszcze fajnego, to na pewno dam Wam znać!

A może znasz jakieś ciekawe miejsce na szlaku, którego tutaj nie ma? Koniecznie daj znać w komentarzu! Też chce je zobaczyć 🙂 

Zdradźcie też jakie jest Wasze ulubione miejsce na szlaku! 🙂

Podobał Ci się wpis? Chcesz nas docenić? Zostaw serduszko/komentarz pod postem lub polub nas na Facebooku albo zaobserwuj na Instagramie. Ciebie nic nie kosztuje, a nas do dalszej pracy motywuje!  <3