Ateny Europa Grecja Podróże

Akropol – wizytówka Aten, Grecji i całej Europy!

31 grudnia 2018

Akropol = Duma

Akropol to jeden z najbardziej rozpoznawalnych zabytków nie tylko w Europie, ale i na całym świecie! Górujące nad miastem wzgórze już w czasach starożytnych budziło podziw zarówno przyjezdnych jak i mieszkańców. Od rozpoczęcia budowy świątyń zainicjowanych przez Peryklesa minęło już prawie 2500 tysiąca lat. Pomimo ogromnego rozwoju jaki dokonał się na przestrzeni tych lat, wciąż czerpiemy wzorce zawarte w najwspanialszej ateńskiej budowli – Partenonie. Nie dziwi zatem fakt, że wielu turystów odwiedzających Ateny pierwsze swe kroki kieruje na święte wzgórze. Zanim i Ty, drogi czytelniku, wybierzesz się na Ateński Akropol, poznaj jego historię i zabytki, które do dziś służą i miejmy nadzieję, że jeszcze długo służyć będą przyszłym pokoleniom.

Historia wzgórza

Charakterystyczne ateńskie wzgórze, wznoszące się na wysokość 157 metrów n.p.m. było zamieszkane już w czasach Neolitu, tj. ok. 3 500 tysiąca lat temu). Ok. 1 500 lat później, w czasach mykeńskich, na Akropolu wzniesiono cytadelę. Od VI wieku p.n.e. Akropol przestał pełnić funkcje mieszkalną. Wybudowano wówczas monumentalną świątynie Ateny na polecenie tyrana Pizystrata. Zmianę dotychczasowych funkcji Akropolu przypieczętowała decyzja wyroczni delfickiej, która w 511 roku p.n.e. ogłosiła, że Akropol nie należy do ludzi, lecz do Bogów. Od tamtej chwili na Akropolu wznoszono już tylko obiekty sakralne.

Przełomowym momentem, w którym ateńskie wzgórze nabrało nieco bardziej znajomych dla nas kształtów był rok 447 p.n.e. Na wniosek Peryklesa rozpoczęto budowę najwspanialszej ze świątyń – Partenonu.

Partenon

Budowa Partenonu trwała 15 lat. Uważa się, że budowla powstała w oparciu o plany Iktinosa i Kallikratesa, a znany wszystkim (mniej lub bardziej) Fidiasz pracował przy wykonywaniu elementów rzeźbiarskich.

  • Atena Partenos

Największym osiągnięciem Fidiasza był wspaniały posąg Ateny Partenos. Obok Zeusa Olimpijskiego była największą grecką rzeźbą sakralną. Jej wysokość dochodziła do 12 metrów, a wykonano ją ze złota i kości słoniowej. Posąg Ateny Partenos umieszczono wewnątrz Partenonu, ale niestety nie zachował się on do dzisiejszych czasów. Dzięki licznym kopiom rzeźby, wiemy jak wyglądało oryginalne dzieło Fidiasza.

  • Opis świątyni

Nazwa Partenon nawiązuje do Ateny Partenos (Ateny Dziewicy). Świątynia została zbudowana w znacznym stopniu w porządku doryckim, choć nie brak w niej elementów porządku jońskiego. Biały marmur z którego został zbudowany Partenon obecnie jest nieco kremowy, ale prawdopodobnie w okresie świetności zdobiło go nieco więcej kolorów. Świątynie zbudowano na planie peripterosu. Oznacza to, że budowla jest otoczona przez pojedynczą kolumnade złożoną z 46 kolumn. Głównym elementem dekoracyjnym był tak zwany fryz joński, którego głównym tematem była procesja z darami dla Ateny. Dziś jego elementy możemy podziwiać w Muzeum przy Akropolu. Podczas budowania Partenonu wprowadzono szereg krzywizn, które miały na celu niwelację złudzeń optycznych.

  • Historia Partenonu

Partenon pozostawał przez 800 lat we względnym spokoju. Pierwsza częściowa rozbiórka dokonała się podczas gwałtownego rozkwitu chrześcijaństwa. W V wieku usunięto (niewygodne) rzeźby bóstw greckich i zdemontowano posąg Ateny dłuta Fidiasza. Świątynie przemianowano wówczas na kościół chrześcijański. Nie był to jednak koniec tych nieszczęsnych działań, bo po przejęciu Aten przez Turków w 1458 roku, Partenon przemianowano na meczet. Ten sam oprawca zamienił później budynek na magazyn prochu, który w trakcie oblężenia przez Wenecjan w 1687 roku eksplodował. Kolejne lata to okres grabieży i niszczenia starożytnych obiektów. W XIX wieku część rzeźb sprzedano rządowi brytyjskiemu, które następnie trafiły do British Museum, ale także do Luwru i Kopenhagi. Dopiero pod koniec XIX wieku Grecy dostrzegli potrzebę renowacji i ochrony swoich zabytków. W 1975 greckie władze podjęły decyzje o renowacji Akropolu, a w 1987 roku obiekt został wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.


Erechtejon

Nieopodal Partenonu znajduje się jeden z najciekawszych zabytków architektury jońskiej w Attyce – Erechtejon. To monumentalna czteropoziomowa świątynia wybudowana w latach 421 p.n.e. – 406 p.n.e. w miejscu starszej świątyni zniszczonej w trakcie wojen perskich w 480 r. p.n.e. Wzniesioną ją na cześć Erechteusza, jednego z pierwszych władców ateńskich, ale poświęcona jest Atenie i Posejdonowi. Po stronie południowej znajduje się najbardziej imponujący element świątyni – „Ganek Dziewic”, z sześcioma żeńskimi postaciami jako kolumnami podtrzymującymi. Ganek został zbudowany, by ukryć gigantyczny, 15-stopowy promień, po tym jak budynek został zredukowany pod względem wielkości po wybuchu wojny peloponeskiej.

W trakcie okupacji tureckiej w Erechtejonie znajdował się harem.

Propyleje

Mianem Propylei określamy monumentalną budowlę z kolumnami na planie prostokąta, prowadzącą zwykle do wielkich świątyń. Propyleje ateńskie wzniósł Mnesikles, a ich budowa rozpoczęła się w 437 roku p.n.e i trwała ok. 5 lat. Obiekt wzniesiono w porządku doryckim, a marmur posłużył jako materiał budulcowy. Pomimo, że obiekt nigdy nie został dokończony to i tak robi ogromne wrażenie na śmiertelnikach przekraczających jego próg. 😉

Świątynia Ateny Nike (Apteros)

Na prawo od Propylei, znajduje się niewielka świątynia w porządku jońskim, poświęcona Atenie Zwycięskiej (Atenie Nike, Nike Apteros). Jej projektantem był prawdopobnie Kallikrates. Budowa rozpoczęła się już w 478 roku p.n.e., a ostatnie prace trwały do 413 roku p.n.e. W trakcie okupacji tureckiej świątynie całkowicie rozebrano i dopiero w 1835 roku przy użyciu oryginalnych elementów ponownie ją odbudowano. W latach 1936-40 dokonano naprawy fundamentów, rozbierając przy okazji świątynie i rekonstruując ją dokładniej niż poprzednio.

Pinakoteka

Najmniej znanym budynkiem Akropolu jest niewielka budowla, która znajduje się w północno-zachodnim skrzydle Propylejów. Pinakoteka znana jest głównie dzięki nielicznym starożytnym źródłom pisanym. Jak sama nazwa wskazuje, funkcjonowała kiedyś jako galeria obrazów i znajdowały się w niej dzieła wybitnych malarzy greckich.

Akropol – to warto wiedzieć!

Jeśli wybieracie się do Aten w sezonie niskim, to nie musicie obawiać się kolejek i do tego płacicie zaledwie połowę normalnej ceny, czyli 10 euro. Studenci i osoby poniżej 18 roku życia wchodzą za darmo, więc dla Was moi Młodzi bez różnicy kiedy przyjedziecie! 😉 Osobom „starszym” polecam zaopatrzyć się w bilet online w sezonie górnym, gdyż kolejki na Akropol potrafią dać mocno w kość. Na tej stronie znajdziecie dokładne info dotyczące cen biletów i godzin otwarcia, oraz jak kupić bilet online! (Pamiętajcie, że jeśli jedziecie w sezonie niskim, możecie spokojnie kupić bilet w kasie). My odwiedziliśmy Akropol przed zachodem słońca i muszę przyznać, że był to świetny wybór! Nie dość, że towarzyszyły nam piękne kolory nieba, to na dodatek było bardzo mało ludzi! 🙂

Zapraszam także na pozostałe teksty z Aten:

Jak zwiedzić Ateny w 3 dni?

Grudniowe Ateny – pogoda, ceny i inne spostrzeżenia

Gdzie zjeść i co warto spróbować w Atenach

Dołączcie też do naszej grupy: Najpiękniejsze Plaże – Polska, Europa, Świat!

Podobał Ci się wpis? Chcesz nas docenić? Zostaw serduszko/komentarz pod postem lub polub nas na facebooku albo zaobserwuj na Instagramie. Ciebie nic nie kosztuje, a nas do dalszej pracy motywuje! 🙂 <3

Dziękuję, że jesteś! Twoja kawa pobudza mnie do działania i pomaga w prowadzeniu bloga! Moje teksty o podróżach po Niemczech to nierzadko jedyne wpisy po Polsku w Internecie. Jeśli chcesz poznać prawdziwe perełki i wspierać język polski w niemieckiej turystyce, to dobrze trafiłeś! Pomóż mi opisać Niemcy i świat po Polsku!

Postaw mi kawę na buycoffee.to

Brak komentarzy

Zostaw komentarz